مقدمه:
با توجه به استانداردهای قابل قبول در صنعت تصفیه آب استخر، سلامتی شناگران در صورتی تأمین خواهد شد که مواد ضدعفونی کننده که دارای چهار شرط زیر باشند، به آب استخر اضافه شوند:
– ضدعفونی کننده باشند.
– اکسید کننده باشند.
– از بین برنده جلبک و خزه باشند.
– ماندگاری داشته باشند.
گزینه های خیلی محدودی هستند که به تنهایی بتوانند هر چهار نیاز بیان شده را برآورده سازند. در سالیان متمادی، کلر، همواره متداولترین نوع ماده ضدعفونی کننده آب استخر محسوب شده است. سایر جایگزین های کلر مانند اشعه ماوراء بنفش و یا ازن، حداقل یکی از شرایط چهارگانه خواسته شده را نمی توانند داشته باشند. اما مدتهاست که صاحبین و افراد مسئول نگهداری استخرها، به دنبال راه هایی هستند که میزان استفاده از کلر را در استخر کاهش دهند. ازن یکی از بهترین مواد ضدعفونی کننده استخر است که می تواند در کاهش میزان استفاده کلر، نقش اساسی ایفا کند.
کیفیت آب ورودی به استخرهای شنا بایست منطبق باکیفیت آب آشامیدنی باشد و این بدان معنا است که غلظت ترکیبات تری‌هالومتان در آب استخر باید کمتر از ۳۵ میکروگرم (035/0 میلی‌گرم) در لیتر باشد. به دلیل به وجود آمدن ترکیبات تری‌هالومتان در اثر کلرزنی، استفاده از روش ضدعفونی کلرزنی به تنهایی مورد تأیید استاندارد نمی‌باشد و با توجه به دستورالعمل‌های این استاندارد که مبتنی بر سلامت شناگران تنظیم‌شده است، کاربرد ازن در تصفیه و ضدعفونی آب استخر همراه یک روش مکمل، روزبه‌روز در حال افزایش است .
ماده ای که به عنوان ضدعفونی کننده آب استخر مورد استفاده قرار می‌گیرد، باید اهداف زیر را برآورده سازد:
- ضد عفونی کردن آب به منظور جلوگیری از پخش بیماریهای عفونی-
- جلوگیری از رشد جلبک ها
- جلوگیری از ایجاد بو و طعم نامطبوع در آب
- جلوگیری از حساسیت و التهاب چشم و پوست
- جلوگیری از از ایجاد رسوب
- ایجاد شفافیت در آب
- عدم تولید مواد جانبی مضر برای انسان
اگر از هر کسی در مورد چگونگی تمیز نگه داشتن آب استخر و بدون باکتری سؤال کنیم ، آنها به احتمال زیاد کلر را به ما خواهند گفت. این محصولی است که ما به آن عادت کرده ایم ، با این وجود در اروپا ازن بیش از 50 سال است که مورد استفاده قرار می گیرد و در دهه گذشته نیز این سیستم ضدعفونی آب در بسیاری از استخرهای شنا در ایالات متحده آمریکا نیز به کار گرفته شده است.استفاده از ازن یک قدم طبیعی تر می باشد با توجه به تأثیر استفاده مداوم از کلر بر روی پوست و بافت ها.
کاربرد این ماده نسبت به کلر مزایای بسیاری دارد. با استفاده صحیح از آن ، مولد ازن از لزوم افزودن مواد شیمیایی غیر ضروری به آب استخر جلوگیری می کند. این امر به این دلیل است که به عنوان یک اکسید کننده و ضد عفونی کننده آب استخر عمل می کند و میزان کلر و برم موجود در یک استخر مشترک را کاهش می دهد.
سیستمی که ازن را اعمال می کند همچنین راحت تر از سیستمی است که کلر را درون آب آزاد می کند. نه بو بوجود می آورد و نه بقایایی ایجاد می کند ، در حالی که چشمان نیز تحریک نمی شوند. هنگامی که ازن بر روی آب اعمال می شود ، فرآیندی به نام “میکرو لخته سازی” اتفاق می افتد ، که باعث تشکیل گروهی از آلاینده ها می شود ، به طوری که حذف آنها آسانتر استنصب ژنراتور ازن مملو از مزایا است ، با این وجود ، مهم است که استخر دارای چرخش کافی آب باشد ، سیستم تصفیه به روز باشد و شیمی آب در تعادل باشد
اعمال تأثیر دستگاه ازن در جکوزی شامل تزریق گاز ازن به آب است که آبگرم شما را غنی می کند. بنابراین می توان ناخالصی های موجود در آب را از بین برد و میزان مواد شیمیایی را با اطمینان کامل کاهش داد که مورد نیاز است تا جکوزی را تمیز نگه داشت.
شما احتمالاً از قبل با مولکول اکسیژن (O2) که در هوا ما وجود دارد ، آشنا شده اید و بدن ما برای زنده ماندن و تولید انرژی به آن نیاز دارد. بنابراین ، مولکول ازن (O3) مانند برادر بزرگ اکسیژن است. و ما می گویم برادر بزرگ ، زیرا ازن تمام باکتریهای آلاینده ای را که در آب داغ رشد می کنند ، حتی بدون استفاده از مواد شیمیایی ، از بین می برد. زیرا با وجود این سه اتم اکسیژن دیگر نیازی به استفاده از مواد شیمیایی دیگر نیست که می توانند باقیمانده به جای بگذارند.
ازن به انواع آلاینده هایی که در آب جکوزی شناور می شوند ،دست می یابد ، از جمله اثری از لوسیون ها و محصولاتی مانند صابون ، آرایش ، ادکلن ، ضد آفتاب و موهای زائد باقی نمی گذارد. حتی قادر است مایعات بدن مانند بزاق و ادرار را خنثی کند و از بین ببرد.
مزایای استفاده از اوزون:
1.کاهش استفاده از مواد شیمیایی
هنگامی که ازن به درستی استفاده شود ، می تواند کاهش استفاده مواد شیمیایی را از دو طریق نشان دهد. ابتدا اگر ازن اندازه و به درستی وارد سیستم تصفیه شود ، به عنوان اکسید کننده اصلی و ضد عفونی کننده عمل می کند. این مقدار، مواد شیمیایی (کلر یا برم) مورد نیاز برای حفظ هالوژن باقیمانده مورد نیاز قوانین را کاهش می دهد. دوم ، هنگامی که ازن در رابطه با سدیم برمید استفاده می شود ، این پتانسیل را دارد که برای تولید برم صرف شده ، احیا شود ، بنابراین میزان خوراک برمید سدیم را کاهش می دهد. برخی از امکاناتی که از این طریق ازن و سدیم برمید به این روش استفاده می کنند ، تا حدود 60 درصد در استفاده از مواد شیمیایی را کاهش داده اند.
2.ضد عفونی عالی
نشان داده شده است که ازن یک ماده ضد عفونی کننده برتر نسبت به کلر یا کلرید برم است که هنوز هم در بسیاری از استخرها و استخرهای ایالات متحده مورد استفاده قرار می گیرد.
برای دستیابی به ضد عفونی در استخر شنا ، معمولاً یک دوز ازن کاربردی از 0.8 تا 1.6 میلی گرم در لیتر کافی است تا ازن مانده باقیمانده مورد نیاز برای غیرفعال کردن میکروب ها را تأمین و تبدیل کند. دوز و زمان تماس واقعی لازم برای تولید یک ماده ضد عفونی کننده باقیمانده به کیفیت آب بستگی دارد و اینکه آیا استخر از کلر یا برم استفاده می کند. حداقل زمان تماس دو دقیقه معمولاً برای غیرفعال کردن میکروب و تبدیل ضد عفونی کننده باقی مانده کافی است.
3.پیشرفت راحتی کاربر
اضافه کردن ازن به یک سیستم تصفیه استخر ، تأثیر چشمگیری در راحتی استحمام کننده دارد. در مقایسه با استخرهای تحت درمان با کلر ، استخرهای با تغذیه ازن بسیار جلوتر از تزریق کلر هستند و با از بین بردن بسیاری از ارگانیسم ها و میکروارگانیسم هایی که با کلر واکنش نشان می دهند ، مصرف شیمیایی را به طرز چشمگیری کاهش می دهد. نیاز کمتر کلر به اپراتور استخر اجازه می دهد تا با حداقل مانده کلر ضد عفونی کند، بنابراین بوی کلر قوی مرتبط با استخرها را کاهش می دهد و مقدار کلر را به حداقل می رساند که ممکن است باعث ایجاد خوردگی قابل توجهی در محیط استخرهای شنا شود. اگر دوز و زمان تماس کافی باشد ، ازن همچنین کلرامین ها را – که عمده دلیل بو و عدم راحتی در استخر است- به نیتریت ها و کلریدها تجزیه می کند.
4. کیفیت آب استثنایی
هنگامی که ازن بر روی آب اعمال می شود ، مزیت جانبی بهبود وضوح آب است. پدیده ای به نام میکرو لخته سازی اتفاق می افتد . دوز دقیق ازن مورد نیاز بستگی به کیفیت آب و ماهیت آلاینده های آب بستگی دارد.. راندمان فیلتراسیون خوب ، میزان گردش کافی استخر ، هیدرولیک خوب استخر و شیمی مناسب آب برای دستیابی به مزایایی که ازن وعده داده شده ضروری است.
5.آب بدون بو است
6.آب پوست را خشک نمی کند
7.ازن THM تولید نمی کند (Tri-Halo Methanes)
ملاحظات مهم در کاربرد ازن در استخرها
غلظت ازن تولیدی :
درصورتیکه غلظت ازن تولیدی از مقدار مشخصی پائین‌تر باشد نه‌تنها باعث افزایش کیفیت آب نمی‌گردد بلکه به دلیل خوگرفتن میکروارگانیسم‌ها با ازن و افزایش سطح اکسیژن آب، می‌تواند حتی باعث رشد باکتری‌ها در استخر نیز بشود .
ظرفیت تولید ازن :
مقدار ازن موردنیاز برای هر استخر تابع پارامترهای مختلفی ازجمله حجم استخر، دبی گردشی، سیستم هیدرولیک استخر، بار آلودگی استخر، آنالیز آب استخر، نوع و ظرفیت دستگاه‌های موجود در مدار تصفیه، روش و محل تزریق ازن و غیره می‌باشد و بایستی برای هر استخر طراحی و محاسبه شود. دستگاه‌های با ظرفیت کمتر از حد موردنیاز مشکلات استخر را کاهش نداده بلکه ممکن است باعث تشدید آنها نیز بشوند. در مقابل در صورت استفاده از دستگاه‌های با ظرفیت بیشتر از اندازه لازم، ازن مازادی که در آب باقی می‌ماند را بایستی قبل از ورود به استخر کاملاً حذف نمود.
سیستم اختلاط گاز ازن با آب استخر :
ازن در حرارت 35 درجه به بالا در آب به‌سختی حل می‌شود و بسیار فرار است. سیستم ازن زنی باید دارای سیستم اختلاط کامل برای حل کردن ازن تولیدشده در آب باشد. در غیر این صورت فقط مقدار ناچیزی از ازن در آب حل می‌شود و مابقی از آب خارج می‌گردد. درنتیجه ازن تولیدشده در بهبود کیفیت آب بی‌تأثیر خواهد بود .
برق مصرفی :
بعضی از دستگاه‌های ازن با تکنولوژی‌های قدیمی مصرف برق بالائی دارند که باعث افزایش هزینه‌های عملیاتی می‌گردند. در هنگام انتخاب ازن ژنراتور بایستی به این موضوع توجه شود .
مزایای استفاده از گاز ازن:
- ازن به این دلیل که روغن‌ها و دیگر مواد را بسیار سریع‌تر از سیستم‌های کلر اکسید می‌کند از کند شدن سیستم چرخشی و تعویض پی‌درپی فیلترها جلوگیری می‌کند. همچنین در صورت استفاده از فیلتر کربن اکتیو، ازن با اکسید کردن مواد و میکروارگانیسم‌های جذب‌شده روی این فیلترها ، عمر مفید این فیلترها را افزایش می‌دهد. درحالی‌که در سیستم‌های ضدعفونی با کلر تعویض فیلتر سریع‌تر و سیستم چرخشی کندتر درنتیجه استخر کثیف‌تر خواهد بود. ازن همچنین به‌عنوان یک میکروفلوکولاسیون، راندمان تصفیه استخر را افزایش می‌دهد که نتیجه آن آبی پاک‌تر ، صاف‌تر و شفاف‌تر است.
- ازن و UV دستگاه‌های ضدعفونیکننده مؤثری نسبت به کلر و دیگر مواد شیمیایی ضدعفونیکننده در استخرهای شنا به‌حساب می‌آیند. ازن یک روش ایمن جهت جلوگیری از تشکیل محصولات ثانویه کلر مثل کلروآمین‌ها و تری هالومتانها می‌باشند.
- این ماده قادر به شکستن محصولات جانبی کلر می‌باشند، بنابراین سبب کاهش مشکلات رایج در استخرها مانند قرمزی چشم و بیماریهای تنفسی می‌شوند. همچنین ازن قادر به اکسید کردن روغن و دیگر ترکیبات موجود در استخرهای شنا و آب‌های گرم به عناصر بی‌خطر می‌باشد.
- -استفاده از ازن مؤثری در فراهم‌کردن محیط زیستی تمیزتر و سالم‌تر برای شناگران و کارکنان استخرها ایفا می‌کنند.
- همچنین با استفاده از این روش نیاز کمتری به آب تازه وجود دارد که بهره‌برداری را آسانتر می‌کند و تأثیر زیادی بر کاهش هزینه‌های گرمایشی دارد.
- قوانین موجود در ایران از قوانین اروپایی الگوبرداری شده‌است و مربوط به سالیان گذشته می‌باشد، درصورتیکه قوانین امروز کشورهای پیشرفته نظیر کانادا، استفاده از کلر به تنهایی را ممنوع کرده‌اند و در آلمان، که از اولین تبیین‌کننده‌های مجموعه‌های استاندارد برای کیفیت آب آشامیدنی و استخر در سراسر جهان است، سیستم های ازن هستند که به عنوان ضدعفونیکننده برتر انتخاب شده‌اند.
- لازم به ذکر است، بدن انسان در داخل استخر شنا به طور متوسط، حدود نیم لیتر از آب استخر را در هر ساعت جذب می‌کند. لذا بهترین استخرها در کشورهای پیشرفته، کیفیت آب خود را با استانداردهای آب آشامیدنی منطبق می‌کنند.
- کلر محصولات سرطانزا تولید می‌کند(تری هالومتانها و آمینو اسیدها و ENMA ها)، درصورتیکه ازن این موادرا از بین می‌برد.
- ازن، باکتری‌ها، ویروس‌ها و تک‌یاخته‌هایی مانند ژیاردیا لامبلیا و ارگانیسم‌های کریپتوسپوریدیوم که باعث اسهال‌های شدید می‌شوند و کلر قادر به حذف آنها نیست را از بین می‌برد. با باقی مانده ازن حل شده 05/0 میلی گرم در لیتر یا بالاتر، از کشته شدن تمام باکتری ها، ویروس ها و قارچ ها مطمئن می‌شوید.
- گازهای متصاعد شونده در اثر تزریق کلر، مولد آسم می‌باشند.
- با تزریق ازن، گازهای خورنده زیرساخت‌های استخر خنثی می‌شوند.
- ازبین بردن بوی کلر در استخر که می‌تواند منجر به کاهش مصرف انرژی در اثر کاهش زمان روشن بودن فن‌ها گردد.
- استفاده از ازن، باعث افزایش عمر مفید فیلترها می‌گردد.
- شواهد پزشکی نشان می دهد که قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی مانند کلر و مشتقات آن و کلرامینها و یا کلروفرم باعث آسیب به اپیتلیوم‌های تنفسی و ورم غشاء مخاطی مجاری تنفسی و ریه می‌گردد که هر دو مورد با واکنش‌های التهابی شدید همراه است.
صفحات مرتبط: