افزايش زمان ماندگاري وتازه ماندن ميوه ها وسبزيجات با استفاده از گاز ازن
نگهداري و افزايش زمان ماندگاری محصولات غذایی همواره یکی از دغدغه های توليد كنندگان در سطح جهان مي باشد. طبق مقاله منتشر شده اي از سازمان محيط زيست , استفاده از اكسيژن فعال به منظور ضد عفوني ميوه ها, سبزيجات و گوشت, نیاز به استفاده از هر گونه ضد عفوني کننده ثانويه اي را منتفی مینماید.
كاربرد اكسيژن فعال در عمل آوري و نگهداري مواد غذايي سبب ايمني آنها در کلیه مراحل, از به عمل آوري تا مصرف مي گردد.ميکرو ارگانيسم هاي خاک, سبزيجات را در سطح وسیعی آلوده مي کنند. ميوه ها توسط باکتريها، هاگ ها, قارچها, اسپورهاي منتشر شونده از طريق هوا, باکتريهاي منتشر شونده توسط هسته قطرهDroplet nuclei , ذرات گرد و غبار و دست افرادي که در چيدن ، بسته بندي و توزيع دخالت دارند ، آلوده مي شوند.
طبق آزمایشات متخصصین بيشتر ميکرو ارگانيسم هايي همراه با ميوه ها و سبزيجات مانند باکتريهاي اسيد لاکتيک،Coryneform, Pseudowonads, Xanthamonad, Micrococci و بسياري از قارچها وColiform بي خطرند اما نقش مهمي در فساد آنها دارند. ميوه ها و سبزیجاتی که دارای بافت نرمی هستند خيلي زودتر توسط باکتريها از بين مي روند و ميوه هاي ترش محيط مناسبي براي تکثير قارچها هستند.
گاز اكسيژن فعال يک ميکروب کش و ضدعفوني کننده بسيار موثر است که به سرعت جمعيت ميکرو ارگانيسمهاي ذکر شده و نيز نسل جديد ميکرو ارگانيسمها مانند Listeria و يا نژادهاي بدخيم Escherichia coli ، ويروسهاي بيماري زا ، کپک هاي قارچي، تخم انگلها و Amoebocytes کاهش مي دهد.
در شکلهاي زير بخوبي مشاهده مي شودکه استفاده از گاز اكسيژن فعال در شستشو و بسته بندي سبزيجات و ميوه ها تا چه حد سبب افزايش کيفيت محصول و زمان ماندگاري آنها شده است.
نتايج حاصل ازکاربرد گاز اكسيژن فعال در بسته بندي ميوه ها و ديگر مواد خوراکي نگهداري شده در دماي 45 درجه
در بيشتر محصولات خام سالم تعداد بيشماري ميکرو ارگانيسم ها ، از 1000 تا ميليونها عدد در گرم يافت مي شود، تعداد اين آلاینده ها به ضايعات باقي مانده از محصولات و فرآيند شستشوي محصول بستگي دارد. براي مثال در سطح سبزيجاتي مانند کاهو که داراي برگ باز هستند تعداد باکتريها مي توانند حدود دو ميليون براي هر گرم سبزي باشد و در سطح گوجه فرنگي تا حدود سه هزار باکتري در هر سانتيمتر مربع شمارش مي گردد.
کاهش آلودگي ميکروبي در سبزيجات پس از شستشو با آب حاوی اكسيژن فعال
. قبل از اکسیژن فعال
. بعد از اکسیژن فعال
شستشوي سبزيجات و ميوه ها به مدت زمان 6 ثانيه با آب حاوی اكسيژن فعال ، سبب ماندگاري محصول در دماي 45 درجه سانتيگراد مي گردد.
مطالعات جديد نشان دادند كه تزریق مداوم يا منقطع گاز اكسيژن فعال در انبار مركبات و سردخانه ها, از رشد كپك هاي سبز- آبي جلوگيري مي كند و رشد عوامل قارچي كه ميوه ها از قبل به آنها آلوده بودند و خسارات ناشي از آنها را به شدت كاهش مي دهد. به نظر مي رسد كه در كشور ما اكثر ميوه هاي انبار شده داراي آلودگي قارچي و كپك هستند و اين مسئله بخصوص در صادرات ميوه مشكل آفرين است.
استفاده از اكسيژن فعال به منظور مبارزه با کپک و عوامل قارچي در سردخانه ها بسيار ضروري است. يکی از دلایل دیگراستفاده از گاز ازن در افزایش ماندگاری محصولات کشاورزی کم دوام مانند ميوه جات تازه و محصولات مشابه مثل گوجه فرنگي , توانایی این گاز در نابودي اتيلن است. اتيلن گازی است که از محصولات انبار شده که در حال رسيدن هستند متصاعد مي شود. اتيلن فرايند رسيدن ميوه ها را تسريع و عمر نگهداري آنها را کاهش مي دهد. سالهاست که از توانايي.اكسيژن فعال براي جلوگيري از رسيدن موز در طول حمل و نقل آن استفاده می شود.
مزاياي استفاده از اكسيژن فعال
- افزايش طول عمرسبزيجات و ميوه ها،
- کاهش باکتريها، هاگ ها و قارچهاي منتشر شونده از طريق هوا
- کاهش باکتريها ، هاگ ها و قارچهاي منتشر شونده از طريق آب
- کاهش ميزان ضايعات مواد غذايي
- از بين بردن کپک هاي قارچي، تخم انگلها
- کاهش محيط رشد ميکرو ارگانيسم ها
- عدم تغيير طعم و مزه ، رنگ و بو
- عدم جايگذاري مواد شيميايي مضر
- افزايش اطمينان در توليد محصولات سالم ، ايمن و بي خطر
صفحات مرتبط:
کاربرد ازن در تصفیه و ضدعفونی فاضلاب، کاربرد ازن در تصفیه شیرابه، کاربرد ازن در پرورش آبزیان، سیستم کاهش بارمیکروبی شیر و مایعات، کاربرد ازن در محیط های بیمارستانی